HOERA! Ik ben inmiddels alweer langer dan een jaar de eigenaar van mijn eigen burn-out. Het volledige pakket, met paniekaanvallen, lichamelijke klachten en mental break downs. Iets korter geleden schreef ik voor het eerst over de burn-out en het zware half jaar wat daarop volgde. Ondanks dat ik nog steeds wekelijks strijd tegen concentratieproblemen, stress, vermoeidheid, spanning, lichamelijke klachten en een stel hersenen dat nog altijd niet volledig functioneert, besef ik me elke dag steeds meer dat ik daarover wil praten.
Nou ja, het 'willen' is misschien wat te vrolijk uitgedrukt, maar dat het belangrijk is twijfel ik geen seconde over. Ik heb in een jaar tijd niet alleen veel geleerd over mijzelf, maar ook over de maatschappij waarin wij leven. Een maatschappij waar een paar dingen met de harde hand aangepakt moeten worden. Niet omdat ik het wil dus, maar omdat het moet. Daarom maakte ik afgelopen maandag de doodenge stap om mijn verhaal te doen. Open en bloot. Geen geheimen, alleen maar feiten. Voor de camera, met een microfoon onder mijn neus.
Als drie van mijn allerliefste vriendinnetjes naar mij toe komen en vragen of ik het zie zitten om ze te helpen bij hun afstudeerproject, zal ik ze natuurlijk niet teleurstellen.
Op de automatische piloot zette ik al mijn emoties en onzekerheden opzij, om vervolgens mijn verhaal te doen. Niet beseffend, dat het een dag later vijf keer zo hard binnen zou komen en me mentaal en lichamelijk weer even op mijn plek zou zetten. Maar daar gaat het niet om. Ondanks de impact die het had en het besef van hoe eng ik het eigenlijk vind, vind ik het nog belangrijker dat de boodschap van mijn verhaal duidelijk wordt: 'Waar schaam je je voor?'
Ik prijs mijzelf gigantisch gezegend dat ik een vriend, familie en vrienden dichtbij me heb staan die niks anders dan begripvol zijn geweest. Voor mij was het dus ook niet de allergrootste stap om hun een jaar geleden te vertellen dat mijn lichaam op was. Maar ik weet dat er ook mensen zijn die er niet zo 'makkelijk' over kunnen en durven praten. En met dat in mijn achterhoofd, vind ik het belachelijk, choquerend en boven alles gênant dat wij in een samenleving leven waar het nog niet normaal is om open te zijn over je psychische problemen.
'Waar schaam je je voor?' lijkt op het eerste aanzicht misschien niet een hele simpele, lieve vraag. Maar zo zou het wel opgevat moeten worden. Ik vind het niet acceptabel dat we in deze tijd nog met zo'n gigantisch taboe op psychische problemen leven. Iedereen zou zichzelf en anderen moeten én mogen afvragen waar je je voor schaamt. Want, als we als land wel steeds meer overtuigd raken dat we ons niet hoeven te schamen voor onze geaardheid, huidskleur, etniciteit en geloofsovertuiging, waarom dan wel voor onze psychische klachten?
Ik weet niet of dit je helpt of niet, maar ik schaam me ook. Elke dag. Altijd weer, vraag ik mijzelf af waarom ik de psychische problemen heb die ik heb. Waarom het me op sommige gebieden zo erg blijft beperken en vooral: waarom ik niet normaal kan zijn. Scheelt het dan even dat er geen normale personen bestaan. Zeker niet in ons land.
Wat is het ontzettend belangrijk dat de dag komt waarop we niet meer oordelen over de psychische gesteldheid van anderen. De dag, waarop we niet meer raar omkijken naar de zenuwachtige persoon dat steeds de treincoupé uitloopt. De persoon dat altijd op tijd naar huis gaat bij verjaardagen. De persoon dat nooit midden in een concertzaal wilt staan en de persoon dat simpelweg durft te laten zien dat het hem of haar allemaal te veel wordt.
Wat mij betreft heb je ballen als je een van deze personen durft te zijn. Dan mag je trots zijn en heb je niks om je voor te schamen. Want jij kiest ervoor om jezelf te zijn en te doen wat jou gelukkig maakt en wat jou de rust geeft die je nodig hebt. Zonder je af te vragen of anderen dit wel accepteren en of ze het niet raar vinden. Het is NOOIT jouw schuld dat jij je zo onzeker voelt over je psychische klachten. Dat is onze schuld. De schuld van de hele maatschappij. Bizar toch?
Waar je je wel voor moet schamen is het feit dat je iemand uitlacht die in jouw ogen 'anders gedrag vertoont', zonder dat je weet waarom. Dat je roddelt over personen die terughoudend zijn en weinig van zichzelf durven te laten zien. Dat je oordeelt over iemand die eerlijk durft aan te geven dat hij of zij het niet meer aan kan. Dat je psychische problemen niet serieus neemt. No offense, maar dan mag je je kapot schamen.
Ik ben blij dat ik mijn vriendinnen kon helpen bij hun afstudeerproject. Maar ik ben vooral blij dat ik deze kans heb gekregen om met mijn verhaal, hopelijk, anderen aan het denken te zetten. En dan hoef je niet direct jouw verhaal aan de grote klok hangen, zeker niet als je dat niet wilt. Ik wil alleen zo graag dat je weet, dat je je niet meer hoeft te schamen en dat wij zelf de verandering kunnen zijn in onze samenleving. Ik vind het niet erg als het je niet lukt, als je eerlijk zegt wat je wilt en als je even een stap terug doet. Je bent fantastisch als je op die manier voor jezelf kiest. Dus, waar schaam je je nog voor?