Thuis
Je bent nog niet eens goed en wel afgestapt, of je gooit de fiets het gras in. Je werpt een korte blik op de grote groentetuin van vader en snelt naar binnen. Je wrijft in je koude handen en er ontstaat nog een klein wolkje wanneer je uitblaast. ‘’Ben thuis!’’ schreeuw je de kamer in. De warmte van de kachel omarmt je als een deken. Boven hoor je wat gestommel van je neef, die inmiddels al een tijdje bij jullie ondergedoken zit. Je kunt het je nog goed herinneren toen hij bij jullie binnen kwam lopen. ‘’Ik ga niet werken voor die Duitsers!’’ had hij verontwaardigd geroepen. Voor jou maakt het niet uit, je vindt het eigenlijk alleen maar gezellig om mensen in huis te hebben.
​
Je trapt je schoenen uit, terwijl je de woonkamer in loopt. ‘’Leuk gehad op school?’’ vraagt vader. Vader, die als schoolmeester in Oudemolen werkt, warmt zijn handen aan een kop thee. Je hebt vandaag weer Duits gehad van mevrouw Von der Meulen, de leukste lerares van de school, dus jouw dag is al helemaal goed. Het gesprek wordt abrupt verstoord door gebonk op de deur. ‘’Meester, meester!’’ wordt er geroepen. Vader kijkt verbaasd naar moeder en snelt naar de voordeur. Nieuwsgierig haast je je achter vader aan.
​
Het zijn drie broers uit het dorp die je niet onbekend voorkomen. Alle drie lid van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB), maar nog steeds net zulke leuke gasten als daarvoor. De deur is nog maar half open en compleet buiten adem roept één van hen: ‘’Hij heeft hem verraden, meester! De buurman! We stonden erbij en hij verraadde hem bij de Duitsers. Zorg ervoor dat die onderduiker wegkomt!’’ Vader, kalm zoals altijd, leek toch een beetje te schrikken. Je ziet het in zijn ogen. ‘’Hoe kan dat nou?’’ zegt vader zachtjes tegen moeder. Maar een van de broers ziet dat als een aanleiding om te antwoorden: ‘’De buurman heeft ruzie gehad met zijn broer. De broer van uw onderduiker bedoel ik dan, hè? We waren in het café toen hij binnenstormde en de telefoon pakte om de Duitsers in Assen te bellen en u te verlinken.’’
​
Je weet direct over wie het gaat. De vreemde buurman van hiernaast. Het verbaast je eigenlijk niet van hem. Moeder was inmiddels al naar boven gerend om je neef klaar te maken voor vertrek. Binnen enkele minuten zit hij op de fiets naar het Zeegse bos. Je ziet hem nog net de hoek om verdwijnen in de verte, op vaders oude fiets. Vader bedankt de drie broers die strak van adrenaline weer vertrekken. Ook jij voelt de adrenaline door je lijf pompen. Dat scheelde maar weinig…
Vader heeft als schoolmeester een belangrijke positie in het dorp, veel van de dorpsbewoners vertrouwen hem blindelings. Het is daarom ook niet heel vreemd dat er vaak Duitsers aan de deur komen. Maar niet altijd voor advies… Wie van hen wil je ontmoeten?